Núi Ô-li-ve

Núi Ô-li-ve

Núi Ô-li-ve (הַר הַזֵּיתִים – Mount of Olives) là một trong ba đỉnh núi nằm trên một rặng núi chạy dài từ bắc xuống nam, về phía đông của cổ thành Giê-ru-sa-lem. Đỉnh núi nằm về phía bắc là Mount Scopus, cao 826 mét; đỉnh núi phía nam là Mount of Corruption, cao 748 mét; và núi Ô-li-ve ở chính giữa, nơi cao nhất là 818 mét.

Quang cảnh núi Ô-li-ve nhìn từ trên
(Source: Wikipedia)

Vào thời xa xưa, khu vực chung quanh núi Ô-li-ve là trồng rất nhiều cây ô-li-ve, cho nên tên của ngọn núi được đặt tên theo loại cây này.  Vào thời Tân Ước, gần dưới chân núi có khu vườn Ghết-sê-ma-nê (שמנים‎‎ – Gethsemane).  Tên của vườn Ghết-sê-ma-nê trong nguyên văn có nghĩa là lò ép dầu, liên hệ đến việc ép trái ô-li-ve để làm dầu ăn đã được thực hiện tại đây.

Ký Thuật Trong Cựu Ước

Núi Ô-li-ve được nhắc đến lần đầu tiên trong Cựu Ước qua câu chuyện vua Đa-vít bị chính con trai của mình là Áp-sa-lôn đảo chánh.  Kinh Thánh cho biết vua Đa-vít cùng đoàn tùy tùng đã chạy lánh nạn lên núi Ô-li-ve; vua vừa đi lên núi vừa khóc (II Sa-mu-ên 15:30).

Tiên tri của Xa-cha-ri, là một trong hai tiên tri đã hướng dẫn người Do Thái xây lại Đền Thờ theo lệnh của các Hoàng đế Ba-tư là Si-ru, Ða-ri-út, và Ạc-ta-xẹc-xe (Ê-xơ-ra 6:14), đã tiên  báo Đức Chúa Trời sẽ giáng lâm trên đỉnh Ô-li-ve, nằm về phía đông của Giê-ru-sa-lem.  Khi đó, núi Ô-li-ve sẽ bị tách ra làm hai, từ đông sang tây, tạo nên một thung lũng rất lớn. Một nửa ngọn núi sẽ lui về hướng bắc, còn nửa ngọn kia sẽ lùi lại hướng nam (Xa-cha-ri 14:4).  Lúc đó, các thánh đồ sẽ xuất hiện cùng Đức Chúa Trời (Xa-cha-ri 14:5).

Núi Ô-li-ve cũng được gián tiếp nhắc đến trong Cựu Ước.

Tiên tri Xa-cha-ri cho biết Ô-li-ve là ngọn núi nằm về phía đông của Giê-ru-sa-lem. Trước thời Tiên tri Xa-cha-ri  khoảng 400 năm, vua Sa-lô-môn đã biến núi Ô-li-ve thành nơi thờ tà thần.  Vua Sa-lô-môn đã cho xây đền thờ Kê-mốt, thần của người Mô-áp, và đền thờ Mô-lếch, thần của người Am-môn, trên ngọn núi phía đông của Giê-ru-sa-lem. Vua Sa-lô-môn cũng làm như vậy cho tất cả người vợ ngoại quốc của mình để họ dâng hương và vật hiến tế cho các thần của họ (I Các Vua 11:7).

Khoảng ba thế kỷ sau, khi vua Giô-si-a lên ngôi, vua đã cho hủy diệt những đền thờ tà thần mà vua Sa-lô-môn và các vua khác đã xây dựng.  Trong số những đền thờ tà thần được xây trên núi Ô-li-ve đã bị Giô-si-a hủy phá có đền thờ Át-tạt-tê, thần của dân Si-đôn, Kê-mốt, thần của dân Mô-áp, và Minh-cô, thần của dân Am-môn (II Các Vua 23:13).

Vào thời người Do Thái bi lưu đày, Tiên tri Ê-xê-chi-ên đã thuật lại rằng vinh quang của Đức Chúa Trời đã rời khỏi Giê-ru-sa-lem và ngự trên ngọn núi tại phía đông Giê-ru-sa-lem (Ê-xê-chi-ên 11:23).

Ký Thuật Trong Tân Ước

Núi Ô-li-ve thường được nhắc đến trong Tân Ước như là một phần trong lộ trình từ Giê-ru-sa-lem về Bê-tha-ny (Ma-thi-ơ 21:1; 26:30).

Khi đến Giê-ru-sa-lem, Đức Chúa Jesus thường lên núi Ô-li-ve.  Đây là nơi Chúa thường giảng dạy.  Những sứ điệp và những lời tiên tri được ghi lại trong Ma-thi-ơ 24:3–25:46 đã được Chúa truyền tại núi Ô-li-ve.  Những lần khác, Chúa giảng tại Đền Thờ, trong thành Giê-ru-sa-lem, nhưng ban đêm Chúa về núi Ô-li-ve để nghỉ và cầu nguyện (Lu-ca 21:37, Giăng 8:1).  Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, một trong những môn đệ của Chúa, và về sau trở thành người phản Chúa, biết Chúa có thói quen này.

Vườn Ghết-sê-ma-nê
(Source: Wikipedia)

Tại chân núi Ô-li-ve có khu vườn Ghết-sê-ma-nê.  Kinh Thánh cho biết, trong đêm Đức Chúa Jesus bị phản bội, sau khi dùng bữa tối và hát thánh ca xong, Chúa và các môn đồ đi lên núi Ô-li-ve (Ma-thi-ơ 26:30), và đến vườn Ghết-sê-ma-nê (Ma-thi-ơ 26:36).  Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, kẻ phản Chúa, đã dẫn nhân viên của những nhà lãnh đạo Do Thái đến  vườn Ghết-sê-ma-nê tại chân núi Ô-li-ve để bắt Chúa (Ma-thi-ơ 26:47).

Chúa Khóc Thương Giê-ru-sa-lem
Tranh vẽ Enrique Simonet Lombardo (1892)
(Source: Wikipedia)

Núi Ô-li-ve cũng là nơi Đức Chúa Jesus đã đứng, nhìn xuống Giê-ru-sa-lem, và khóc thương thành phố này, vì Chúa đã thấy trước sự tàn phá hủy diệt sẽ xảy đến cho Giê-ru-sa-lem (Lu-ca 19:37-44).

Sau khi phục sinh, Đức Chúa Jesus cùng các môn đồ đã trở lại núi Ô-li-ve.  Tại đây Chúa từ giã các môn đồ, rồi Ngài thăng thiên về trời (Công Vụ 1:9-12).

Di Tích Lịch Sử

Dựa vào lời tiên đoán của Tiên tri Xa-cha-ri, khi Đức Chúa Trời quang lâm, các thánh đồ cũng sẽ xuất hiện với Chúa tại núi Ô-li-ve.  Trong hơn 2500 năm qua, rất nhiều người Do Thái đã an táng, hoặc cải táng, những người thân yêu của mình tại sườn phía nam của núi Ô-li-ve.

Ước tính có khoảng 150.000 phần mộ, hoặc mộ được cải táng, tại phía nam của núi Ô-li-ve trong suốt 3000 năm qua.   Vài di tích nổi tiếng còn lại là mộ của Áp-sa-lôn, con trai vua Đa-vít; và mộ của Tiên tri Xa-cha-ri.

Năm 313, Hoàng đế La Mã Constantine I đã ban hành sắc lệnh cho những người tin Chúa được tự do thờ phượng Chúa khắp Đế quốc La Mã, mà không bị bách hại.

Khoảng năm 326, mẹ của Hoàng đế Constantine I là Helena đã đến thăm Giê-ru-sa-lem.  Trong thời gian ở tại đây, bà thăm viếng nhiều nơi mà Đức Chúa Jesus đã đi qua.  Khi trở lại Rome, bà ra lệnh cho xây hai nhà nguyện tại núi Ô-li-ve.  Chapel of the Ascension (Nhà Nguyện Thăng Thiên) được xây tại nơi mà nhiều người thời đó tin rằng đúng tại chỗ Đức Chúa Jesus đã thăng thiên về trời (Công Vụ 1:9-12).

Chapel of the Ascension
(Source: Wikipedia)

Nhà nguyện thứ hai là Church of the Pater Noster (Nhà Thờ Bài Cầu Nguyện Chúa Dạy)  được xây tại nơi mà Đức Chúa Jesus đã dạy các môn đồ Bài Cầu Nguyện Chung tại núi Ô-li-ve (Lu-ca 11:2-4).  Những bức tường trong khuôn viên nhà thờ này đăng Bài Cầu Nguyện mà Chúa đã dạy trong hơn 100 ngôn ngữ khác nhau.

Church of the Pater Noster
(Source: Wikipedia)

Cả hai công trình xây dựng nguyên thủy của hai nhà nguyện trên đã bị người Hồi giáo hủy phá vào năm 614.  Những di tích hiện nay là những công trình phục chế.

Nguyễn Ái Mỹ (5/2016)
Bài viết cho Thư Viện Tin Lành

Thư Viện Tin Lành
www.thuvientinlanh.org